دانلود پایان نامه ارشد حقوق جایگاه وضوابط قانونی مربوط به حفظ میراث فرهنگی در ایران با نگاهی بر تمهیدات جهانی

دانلود پایان نامه ارشد حقوق جایگاه وضوابط قانونی مربوط به حفظ میراث فرهنگی در ایران با نگاهی بر تمهیدات جهانی
 
 
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه الف) طرح موضوع
ب) اهداف و فرضیات
ج) روش تحقیق
بخش اول: مفاهیم، مبانی و تاریخچه حقوق میراث فرهنگی
فصل اول: مفاهیم و مبانی ................................................................................................................. 2
مبحث اول: مفاهیم ............................................................................................................................... 2
1ـ مفهوم فیلولوژیک (زبان شناسانه) ......................................................................................... 2
2ـ میراث فرهنگی به مفهوم عام ................................................................................................... 4
3ـ میراث فرهنگی به مفهوم خاص (میراث فرهنگی معنوی) ................................................... 8
4ـ تعریف میراث فرهنگی در قوانین ایران ................................................................................. 11
5ـ تعریف میراث فرهنگی در کنوانسیون‌های بین‌المللی ......................................................... 13
مبحث دوم: مبانی ................................................................................................................................. 18
1ـ مبانی ارزشی ............................................................................................................................. 18
2ـ مبانی قانونی .............................................................................................................................. 24
3ـ مبانی حفظ، پژوهش و معرفی میراث فرهنگی ..................................................................... 26
فصل دوم: تاریخچه ............................................................................................................................... 31
مبحث اول: تاریخچه حمایت از میراث فرهنگی در حقوق بین‌المللی ........................ 31
1ـ پیشینه قراردادی ........................................................................................................................ 31
2ـ پیشینه سازمانی ........................................................................................................................ 36
مبحث دوم: تاریخچه حمایت از میراث فرهنگی در حقوق ایران ................................ 41
1ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران قبل از انقلاب اسلامی ................................................... 41
2ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران پس از انقلاب اسلامی .................................................. 50
بخش دوم: حمایت از میراث فرهنگی در حقوق ایران
فصل اول: میراث فرهنگی در قوانین و مقررات ایران ........................................................... 61
مبحث اول: میراث فرهنگی در قوانین بنیادی ....................................................................... 61
1ـ میراث فرهنگی در قانون اساسی ............................................................................................ 61
2ـ میراث فرهنگی در قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ........................... 65
3ـ میراث فرهنگی در قوانین شهری ............................................................................................ 68
4ـ میراث فرهنگی در قوانین و مقررات مالی ............................................................................. 75
مبحث دوم: ضوابط حفاظتی ناظر بر میراث فرهنگی ....................................................... 81
1ـ حفاری ......................................................................................................................................... 82
2ـ ورود و صدور .......................................................................................................................... 87
3ـ خرید و فروش ........................................................................................................................... 92
فصل دوم: حمایت دولت از میراث فرهنگی ................................................................................ 97
مبحث اول: سازمان‌های حامی ...................................................................................................... 97
1ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری .................................................................................... 98
2ـ پژوهشگاه میراث فرهنگی ..................................................................................................... 101
3ـ مرکز آموزش عالی ................................................................................................................. 103
4ـ انجمن‌های میراث فرهنگی ........................................................................................................ 105
مبحث دوم: ثبت میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ...................................................... 107
1ـ ثبت آثار غیر منقول .................................................................................................................. 108
2ـ ثبت آثار منقول .......................................................................................................................... 114
مبحث سوم: پیوستن به معاهدات و سازمان‌های بین‌المللی ......................................... 117
1ـ الحاق به معاهدات بین المللی .................................................................................................. 117
2ـ عضویت در سازمان‌های بین‌الملی.......................................................................................... 120
بخش سوم: حمایت از میراث فرهنگی در حقوق بین‌المللی
فصل اول: معاهدات بین‌المللی .......................................................................................................... 123
مبحث اول: کنوانسیون حمایت از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه (1954 یونسکو) 123
1ـ موضوع و دامنة شمول ............................................................................................................ 123
2ـ روش‌های حمایت از اموال فرهنگی ........................................................................................ 125
3ـ قلمرو اجرایی کنوانسیون ........................................................................................................ 130
4ـ تشکیل کمیته مشورتی ملی .................................................................................................... 133
مبحث دوم: کنوانسیون اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از ورود و صدور و انتقال مالکیت غیر قانونی اموال فرهنگی (1970)....................................................................................................................... 134
1ـ موضوع و دامنة شمول ............................................................................................................ 134
2ـ مقررات شکلی و اجرایی........................................................................................................... 136
3- تعهدات دول عضو کنوانسیون................................................................................................ 138
مبحث سوم: کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان (1972) ......... 142
1ـ موضوع و دامنة شمول ............................................................................................................ 142
2ـ ابعاد حمایت از میراث فرهنگی................................................................................................. 145
3ـ مقررات شکلی و اجرایی .......................................................................................................... 150
فصل دوم: سازمان‌های بین‌المللی ........................................................................................................ 152
مبحث اول: شورای بین‌المللی موزه‌ها ( ایکوم) ................................................................... 152
1ـ تعریف و اهداف ......................................................................................................................... 152
2ـ عضویت در ایکوم ..................................................................................................................... 154
3ـ ارکان ایکوم ................................................................................................................................ 155
مبحث دوم: مرکز بین‌المللی مطالعه، مرمت و حفاظت از اموال فرهنگی (ایکروم) 163
1ـ تعریف و اهداف ......................................................................................................................... 163
2ـ عضویت در ایکروم ................................................................................................................... 163
3ـ ارکان ایکروم ............................................................................................................................. 164
مبحث سوم: شورای بین‌المللی ابنیه و محوطه‌های فرهنگی (ایکوموس) ................ 168
1ـ تعریف و اهداف ......................................................................................................................... 168
2ـ عضویت در ایکوموس ............................................................................................................. 169
3ـ ارکان ایکوموس ........................................................................................................................ 170
نتیجه‌گیری ....................................................................................................................................................... 176
کتابنامه ............................................................................................................................................................. 182
 
فصل اول: مفاهیم ومبانی
از آنجا که هر سیاستی با تکیه بر تعاریف شکل می گیرد برداشتن گامی در جهت قبول تعریفی برای میراث فرهنگی ضروری بنظر می‌رسد.
انتخاب کلمات یک تعریف، کار حساس وقابل تأملی است زیرا هر کلمه یا عبارت می‌تواند عاملی تعیین کننده درشناسایی، ارزیابی وحفاظت از بقایای تاریخی باشد. همچنین عوامل مهمی در هر تعریف وجود دارد که کلمات کلیدی انتخابی برای آن باید توانایی پاسخگویی به جنبه‌های مختلف آن را داشته و حتی المقدور متضمن آگاهی‌های لازم در آن وجه باشند. در این مبحث برآنیم تا با شناخت مفاهیم مربوطه، تعاریف ارائه شده ازمیراث فرهنگی را مورد مطالعه قرار دهیم.
از سوی دیگر با توجه به نقش اساسی وفزاینده‌ای که شناخت مبانی هر پدیده یا رویدادی دردرک ماهیت و سیرتکاملی آن دارد، مبحث دوم به بررسی این موضوع اختصاص یافته است.
 
مبحث اول : تعاریف میراث فرهنگی
1- معنی زبان شناسانه ( فیلولوژیک)
از آنجا که انتخاب واستفاده از لغات نقش مهمی در بیان مفاهیم پنهانشان دارد،ابتدا معنی زبان شناسانه لغات مربوط به میراث فرهنگی را که در انگلیسی،فرانسه،عربی وفارسی مورد استفاده قرار می گیرد بررسی می‌نماییم.
 
در انگلیسی،اصطلاحاتی چون Heritage، Cultural Heritage، Relics، Remains، Patrimony و Property به کار می‌آیند. بر طبق فرهنگ لغات Historical Principles (آکسفورد ،1888) Heritage در قرون گذشته به اشکال متفاوتی چون: heritage، eritage،
erytage و غیره بکار می رفته است.که همگی از ریشه لاتین Hereditagium می باشند به معنی :«.. آنچه به ارث رسیده یا ممکن است برسد،هر مال یا خصوصاً ملک که براساس حق وراثت واگذار گردد» آنچه در این اصطلاح واضح به نظرمی‌رسد، آن است که مال از گذشته به ارث رسیده است.
کلمة Relic که از Reliquias در لاتین بدست می‌آید،به معنی :«در موارد استفاده مذهبی، بخصوص در کلیساهای یونان وکاتولیک روم :برخی اشیاء همچون قسمتی ازبدن یا لباس،یک قطعه موردمصرف شخصی یا نظایر آن که به عنوان یادبود از یک قدیس، شهید یا فرد روحانی دیگری باقی مانده و به دقت از آن نگهداری کرده و محترم ومقدس داشته می‌شود»، ونیز «چیزی نفیس یا قیمتی» و «هر چه که به عنوان یادگاری یا یادبود از یک شخص، یک چیز، یک مکان نگه داشته شود؛یک یادمان.»
remains یعنی:«آنان که از میان تعدادی از اشخاص باز مانده،نجات یافته یا باقی مانده ‌اند؛باقیمانده یا الباقی» و «یک اثر مادی (عتیقه یا غیرآن )، یک بنا یا ساختمان قدیمی یا ساخته‌ای دیگر؛ وشیئی که از زمانهای گذشته به دست آمده است.»
Patrimony یعنی :دارایی یا یک ملک که از پدر یا جد شخصی به اورسیده؛ میراث، وراثت.
Property یعنی: وضعیتی ازتعلق یا متعلق به بعضی اشخاص بودن و «مالک چیزی بودن، چیزی را تملک کردن،حق(بخصوص حق انحصاری) تصرف، استفاده ،یا در اختیار گرفتن هر چیز (معمولاً شیئی مادی و محسوس) ، دارندگی ،مالکیت.»
در فرانسه کلمات مشابهی با همان ریشة مشترک انگلیسی وجود دارد، به استثناء (Cultorel)Bien که ترجمه آن به انگلیسی Property یا Goods است.
در عربی کلمه «تراث» به کار می‌رود که از کلمه ارث ریشه می‌گیرد. در زبان فارسی دوکلمه «آثار»و «میراث» وجود دارند که هر دوریشه عربی دارند. «آثار» جمع «اثر» به معنی محصول فیزیکی و غیرفیزیکی بجای مانده است. در این کلمه انعکاس گذشته چشم‌گیر نیست، و کلمه بیشترنشان دهندة اهمیت آنچه که خلق شده می‌باشد و از اینروست که در فارسی این کلمه اغلب با صفاتی چون تاریخی یا فرهنگی همراه می‌شود.
کلمة دیگر،میراث، یعنی آنچه به ارث رسیده است که بسیار مشابه Heritage در انگلیسی است. اگر چه بدون اضافه نمودن کلمات توضیحی نیز قابل درک می‌باشد، اما همچون Heritage در انگلیسی، اغلب به همراه کلمه «فرهنگ» به کار می‌رود.
کلمه Property انگلیسی و Bien فرانسوی یادآور مفهوم گذشته نیستند،در حالی که سایر کلمات به آنچه که میراث گذشته است، رجوع داده می‌شوند. در مدارک یونسکو اغلب این دوکلمه،(Property) و Bein بکار رفته اند. اگر چه می توان چنین فرض کرد که این امر موجب ارتباط حال و گذشته می‌گردد و موارد وسیعتری از پدیده‌های فرهنگی را تحت پوشش قرار می‌دهد.
2- میراث فرهنگی به مفهوم عام:
در دستیابی به یک تعریف برای میراث فرهنگی، لازم است که معیارهای مشخصی مورد توجه قرار گیرند.
در این ارتباط سه معیار اصلی پیشنهاد می‌شود، شیئیت، قدمت و پیام انسانی
این معیارها می‌توانند ما را به این مضمون نزدیک نمایند که :
هرپدیده‌ای ( اعم از منقول و غیرمنقول و آنچه که میراث مادی و معنوی[1] خوانده می‌شود) که قدمتی دارد (طول این قدمت نسبی است) و واجدپیامی انسانی است ( یا چیزی از انسانهای گذشته برای عرضه دارد) شایسته است که بعنوان «میراث فرهنگی» خطاب گردد.
نتیجتاً نادیده گرفتن هر یک از این سه عامل موجب انحراف جدی در استخدام اصطلاح میراث فرهنگی برای بیان مقصود می‌شود.در توضیح امر برآنیم تا هر یک از این ملاک ها را برای شناسایی میراث فرهنگی تبیین نماییم.
الف ) شیئیت:
اگر شیئیت میراث فرهنگی مورد تأکید است، نه به این دلیل که ممکن است میراث فرهنگی بعنوان چیزی ذهنی تصور شود چرا که بدیهی است، ما چیزی را بعنوان میراث فرهنگی تلقی می‌کنیم که بنحوی به منصه ظهور رسیده باشد، بلکه معیاری است جهت بازیابی.
بدین معنا که این مورد از شاخص‌های میراث فرهنگی نیست بلکه یک معیاربرای کمک به شناسایی آن است.
به نظر می ‌رسد که مواجهه مستقیم با بقایای تاریخی و برخورد با عینیت آن به انسان نوعی شهود اعطا می‌کند،نوعی دریافت استنتاجی خاص که از خواندن تاریخ یا توضیح شفاهی حاصل نمی‌شود.
با قدری تأمل در قرآن کریم در می‌یابیم که در کنار روشهای منطقی برای جستجوی حقیقت، قرآن بشررا به سفر ودیدن آثار دعوت می‌نماید.[2] از سویی مرور تجارب شخصی به ما نشان می‌دهد که در مواجهه با اصل یک تابلوی نقاشی یا شنیدن اجرای زنده یک قطعه موسیقی تا چه حد واکنشی متفاوت داشته ‌ایم. بدین معنا که مشاهده حضور فیزیکی یک اثردر یک موزه یا در محوطه تاریخی موجب افزایش قدرت مواجهه و توجه بیشترمی‌گردد.
باید به یاد داشت که بیشتر آثار باقیمانده، بعنوان یک اثر هنری خلق نشده‌اند، بلکه به جهت گذر سالهای بسیار تأثیر ژرفی بر بیننده می‌گذارند.
بنابراین معیار شیئیت، امکان تجربه‌ای بی بدیل را برای مخاطب فراهم می‌نماید بدین معنا که شهود مستقیم گذشته را ممکن و امکان گفتگوی روحی با پیشینیان را تسهیل می‌نماید.
ب) ‌قدمت :
دومین معیار پیشنهادی برای تبیین میراث فرهنگی، قدمت است. مساله قدمت برای مطالعه گذشته بسیار با اهمیت است زیرا این عنصر ضمن اینکه موفقیت اثر را در تاریخ تعیین کرده واطلاعات با ارزشی را ارائه می‌نماید، حس خاصی را در مشاهده برمی‌انگیزاند. بی شک گذشته نقش مهمی درزندگی روانی انسان‌ها ایفا می‌کند.بسیاری از رویکردهای عاطفی به گذشته ناشی از قدمت به ارث رسیده در اشیاء تاریخی می‌باشد. دراین راستا آن قابل ذکر است اینکه مقدار فاصله با گذشته که حس قدیمی بودن را می‌آ‏فریند،نسبی است وواضح است که برای آنچه میراث نامیده می‌شود،حداقل سنی باید وجود داشته باشد.لیکن شایان ذکر است که قرآن کریم نیز طول زمان مشابهی بعنوان یک مقیاس برای تعیین آنچه که قدیمی یا از گذشته است ارائه می‌نماید.[3]
در میان سه معیار پیشنهادی این قدمت است که ما را به گفتگو ودرک پیام پیشینیان دعوت می‌نماید. لذا اگر عامل قدمت را حذف کنیم، چیزی بعنوان میراث فرهنگی باقی نخواهد ماند.
این حس بنحوی ترکیب شگفتی،حسرت، تحسین ورضایت است زیرا حقیقتاً بزرگترین افتخار یک اثر باستانی در اجزای بکار رفته نیست بلکه شکوه آن در قدمت وحس عمیقی است که به انسان تلقین می‌شود.»
ج) پیام انسانی:
برای آنچه میراث فرهنگی خوانده می‌شود، بیش از شیئیت و قدمت، حمل یک پیام ضروری است. به بیان دیگر هر شیئی تاریخی که فاقد پیامی باشد،میراث فرهنگی شمرده نمی شود لیکن بطور مسلم هزاران سنگ بر روی سنگهای دیگری قراردارند که ما آنان را میراث فرهنگی مان نمی‌دانیم. در حقیقت بسیاری از بقایای معماری کهن ما ازسنگهای برهم استوار تشکیل یافته اند.آنچه آنها را با ارزش می‌سازد شرحی است راجع به «چرایی» و «چگونگی» خلق این آثار.
بنابراین ردپای انسانها بر روی هر تکه ازمیراث فرهنگی است که آن را در برابردیگر بقایای گذشته قابل شناسایی کرده و به آن اجازه می‌دهد که «فرهنگی» خوانده شود.پس آنچه را که ما پیام می‌خوانیم، عامل فرهنگی یا اثرانسان[4] است که بر پدیده‌ها انعکاس یافته و ارزش مطالعاتی آن در فهم پیشینیانمان است.
با پیوند سه معیار پیشنهادی میراث فرهنگی چنین تعریف می‌گردد:«ردپای انسان در طول تاریخ که حامل پیامی انسانی است»
اشیایی است: ردپای انسان، شامل آثار منقول وغیرمنقول، مادی و معنوی، با نمود فیزیکی وقابل ادراک با حواس، حامل ارزشهای علمی
که واجدقدمت: امری نسبی، نمایانگر تحول انسان، کل مسیر تاریخ را پوشش می‌دهد، حسی از تداوم را عرضه می‌کند وارائه گر ارزشهای تاریخی است.
و دارای پیامی انسانی است: که با تاریخ نوشتاری بدست نمی‌آید ولی نشانگر بسیاری حقایق تاریخی معتبر است، در تماس مستقیم قابل دریافت است، حسی از هویت را القا کرده و ارائه دهنده ارزشهای عاطفی است.[5]
3- مفهوم خاص میراث فرهنگی (میراث فرهنگی معنوی)
میراث فرهنگی معنوی بنیادی‌ترین جنبه های حیات اجتماعی و فکری ملت ها ،منشاء هویت‌ها، تنوع و خلاقیت است.فرایندی است که باعث می‌شود مردم یک روستا، گروه یا ملت، گرد هم جمع شده و اثر فرهنگی را خلق نمایند. این فرایند بعضاً مهم تر از خود
 
شیء یا رویداد است.[6] این نوع میراث غیرملموس و معنوی است وشامل مجموعه مظاهری است که اگر چه وجود خاصی ندارند اما جلوه های مادی آنها قابل درک و در دسترس است. تفسیر یافته‌های باستان شناسی، جلوه های معنوی این میراث با ارزش را در اختیار قرار می‌دهد، برای نمونه مجسمه سفالی ونوس که در دوره‌ای اززندگی مادر شاهی ساکنان فلات ایران اعتقاد به الهه باروری یکی از باورداشت های جمعیت ساکن را تشکیل می‌داد،مورد احترام بود وهمزمان در چند نقطه از کشورمان مانند خوزستان و مناطقی ازآناتولی در کاوش‌های علمی بدست آمده است.[7]
به این ترتیب: «رویه ها ،معرف ها،دانش ها و مهارت ها ،ابزار،اشیاء ،آثار هنری و مکانهایی که اجتماعات وافراد، آن را میراث معنوی خود تلقی می‌کنند، با اصول حقوق بشر پذیرفته شده در جهان، یعنی برابری، تداوم، استمرار و احترام متقابل میان اجتماعات فرهنگی سازگاراست. به اجتماعات حس تداوم هویت می‌بخشد و اجتماعات نیز درپاسخ به شرایط محیطی، تاریخی و یا زیست خود بطور مستمر آن را بازسازی می کنند.»[8]
پیش نویس مقدماتی کنوانسیون حفظ میراث فرهنگی معنوی، ویژگیها و مصادیق این نوع از میراث را بدین شرح عنوان می نماید:
 
 
میراث معنوی یک جریان تاریخی است که تا دورة معاصر حیات دارد و متحول و متکامل رو به آینده می‌رود.
- به روش روایی وسنتی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.
- معیارهای ارزشی مورد احترام جامعه خودرا به همراه دارد.
- قانونمند و بهنجار است.
- دارای مولفه‌های فرهنگی ومعنوی است.
- موجب خلاقیتهای صوری و مادی می‌شود ( از گذشته تا حال و آینده)
بدین ترتیب میراث معنوی که گنجینه زنده بشری به شمار می‌رود، بازتاب مجموعه‌ای از فرایندهای ذهنی است که دریک جامعه ودر دوره‌های گوناگون تاریخی شکل می‌گیرد و با اصولی ثابت وقابل شناخت به خلاقیت‌های صوری و مادی منجر شده و پیوسته بازتابی از نیازها و نیز پاسخ به آن نیازها را در خود دارا است.هنجارها وقانونمندی‌های این مجموعه پیوسته بگونه‌ای ناخودآگاه، روایی وسنتی از نسلی به نسل دیگر منتقل و آموخته شده ومعیارهای ارزشی آنها همیشه مورد احترام جمعی قرار می‌گیرد.
از این روی مصادیق میراث فرهنگی معنوی عبارتند از :
- زبان : شامل گویش ها
- دانش سنتی : شامل فناوری سنتی ( طب سنتی، معماری سنتی، نجوم سنتی و… )
- اساطیر : شامل باورداشت ها واعتقادات، تاریخ روایی، آیین ها و مراسم
- فولکلور :شامل نمودهای روایی (قصه ها و ادبیات روایی) ،نمودهای موسیقیایی (موسیقی سنتی،ترانه ها و آوازهای سنتی)،نمودهای حرکتی (حرکات موزون، نمایش سنتی و اشکال گوناگون نمایش‌های آیینی و…)[9]
- نمودهای مادی (صنایع دستی: طرح ‌ها و نمادهای سنتی، مجسمه سازی، سفال ونساجی ، فرش و … )
4- تعریف میراث فرهنگی در قوانین ایران:
ماده 1 قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 1309، در بیان مفهوم میراث فرهنگی از عنوان «آثار ملی» و به شرح ذیل یاد نموده بود:
«به کلیه آثار صنعتی، ابنیه واماکنی که تا پایان دوره زندیه در مملکت ایران احداث شده اعم از منقول وغیرمنقول اطلاق می‌شود.»
تعریف مذکور آثار ملی همچون بناهها،ساختمانها یا اشیایی که از زمان قاجاریه به بعد ساخته شده بود را شامل نمی‌شد، لذا قانونگذار، تعریف آثار ملی را، با اجازه‌ای که عملاً به وزارت فرهنگ وهنر سابق داده بود، توسعه بخشید و تمامی آثار غیر منقول که از نظر تاریخی یا شؤون ملی واجد اهمیت بودند، صرفنظر از تاریخ ایجاد و پیدایش، با تصویب شورای وزارتخانه مزبور، جزء آثار ملی قلمداد شده و به ثبت رسیدند.[10]
بالاخره با تصویب قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور به تاریخ 28 تیر ماه 1367، قانونگذار ایران آخرین وجدیدترین تعریف قانونی را در خصوص شناسائی میراث فرهنگی کشور ارائه نمود.
ماده یک قانون[11] در زمینه تعریف میراث فرهنگی مقرر می‌دارد:
« میراث فرهنگی شامل آثار باقیمانده از گذشتگان است که نشانگر حرکت انسان در طول تاریخ می‌باشد و با شناسائی آن زمینه شناخت هویت و خط حرکت فرهنگی اومیسر می‌گردد و از این طریق زمینه‌های عبرت برای انسان فراهم می‌آید..»
در مقام بررسی اجمالی این تعریف، باید بگویم که این تعریف بسیار کلی و عام از میراث فرهنگی است که خالی ازابهام نمی باشد. چرا که معلوم نیست مثلا قید «آثار» در این تعریف شامل چه اموالی می‌گردد؟ آیا ابنیه و اماکن و مصنوعات صنعتی را در بر می‌گیرد؟آیا شامل هردواموال منقول و غیرمنقول می‌گردد؟
همچنین قید « باقیمانده از گذشتگان » نیز ابهام برانگیز است، زیرا قید مزبور مدت زمان معینی را تعیین نمی‌نماید فلذا تعریف فوق شامل آثار افرادی که به تازگی از دنیا رفته‌اند، می‌گردد در حالیکه اساساً نباید چنین باشد.
همچنین ابهام عبارت «…که نشانگر حرکت انسان در طول تاریخ می‌باشد و با شناسائی آن زمینه شناخت هویت وخط حرکت فرهنگی اومیسر می‌گردد و از این طریق زمینه‌های عبرت برای انسان فراهم می‌آید.» ، نیز قابل توجه می‌باشد. فلذا، جهت رفع این نقیصه پیشنهاد می‌گردد جهت تعیین چه اینکه اموالی جزو میراث فرهنگی محسوب می‌گردند، با توجه به آنچه در قسمتهای قبلی در خصوص تعریف قانونی اشیاء عتیقه و میراث فرهنگی بیان و مطرح گردید، همچنین با استفاده از نظریات کارشناسان رسمی و تجارب سازمان میراث فرهنگی، نسبت به حل مشکل اقدام گردد. [12]
5- تعریف میراث فرهنگی در کنوانسیون‌های بین المللی:
الف )‌تعریف اموال فرهنگی در قرارداد حمایت از اموال فرهنگی هنگام جنگ:
در این قرارداد اموال زیر قطع نظر از منشاء ومالک آنها اموال فرهنگی محسوب می‌گردد:
1- اموال منقول وغیرمنقول که برای فرهنگ ملل دارای اهمیت زیادی می‌باشد از قبیل آثار معماری- هنری یا تاریخی- مذهبی یا غیرمذهبی- مناظر باستانی مجموع ساختمان‌هائی که از این حیث دارای ارزش تاریخی یا هنری می‌باشد. آثار هنری و نسخ خطی و کتب وسایر اشیاء که دارای ارزش هنری- تاریخی یا باستان شناسی باشد و همچنین مجموعه‌های علمی و مجموعه‌های مهم کتب و اسناد ونمونه های تقلیدی اموال مذکور در فوق.
کتابنامه
الف) منابع فارسی:
1) کتب
1- قرآن مجید
2- بندرریگی، محمد،فرهنگ لغت عربی به فارسی،تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوم،1382
3- بوزیه، لوکوز، چهارمین کنگره بین‌المللی معماری مدرن، ترجمه محمد منصور فلامکی، انتشارات دانشگاه تهران، خرداد 1355.
4- پازوکی، ناصر، اهمیت مطالعه تاریخ و آثار و احوال گذشتگان از دیدگاه اسلام، آموزش میراث فرهنگی، چاپ اول، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1376.
5- پرز دکوئه‌یار، خاویر، تنوع خلاق ما، انتشارات یونسکو، 1998.
6- توحیدی فائق، تعریف فرهنگ و تمدن و میراث فرهنگی، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ اول، 1376.
7- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، فلسفه فرهنگ و هنر، تهران، انتشارات گنج دانش، تابستان 1370.
8- حجت،مهدی، میراث فرهنگی در ایران (سیاست‌ها برای کشور اسلامی)، تهران،انتشارات سازمان میراث فرهنگی، چاپ اول، 1380
9- حییم،سلیمان، فرهنگ بزرگ انگلیسی به فارسی، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوازدهم،1378
10- ضیایی بیگدلی، محمد رضا، حقوق جنگ، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی ، چاپ اول، 1376.
11- عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، جلد اول ، تهران، انتشارات سپهر ، چاپ سیزدهم، 1377.
12- مدنی، سید جلال‌الدین، حقوق اساسی و نهادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران انتشارات علامه طباطبائی، چاپ چهارم، 1375.
13- مصفا، نسرین و دیگران، راهنمای سازمان میراث فرهنگی ملل متحد، جلد دوم، تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ اول، 1374.
14- منصور زاده، یوسف، پیدایش حیات و فرهنگ، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ اول، 1376.
15- موسوی، سید احمد، جنگ تحمیلی و میراث فرهنگی، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، 1370.
16- موسی، سید محمود، تاریخچه مطالعات و شناخت میراث فرهنگی در ایران، تهران، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور ، چاپ اول، 1376.
17- نوربها، رضا، نگاهی به قانون مجازات اسلامی، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1370.
18- نیرنوری، عبدالمجید، سهم ارزشمند ایرانیان در تمدن جهان، تهران، انجمن مفاخر فرهنگی، چاپ اول، 1375.
2) قوانین و مقررات
1- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1358 با اصلاحیه 1368.
2- قانون اساسی چین مصوب 1982.
3- قانون اساسی سوریه .
4- قانون اساسی کانادا مصوب 1982.
5- قانون اساسی کره جنوبی.
6- قانون اجازه قبول عضویت قطعی ایران به سازمان تربیتی 7 علمی و فرهنگی ملل متحد مصوب 1327.
7- قانون اخذ بیت ریال عوارض از هر تن سیمان به نفع انجمن آثار ملی مصوب 1346.
8- قانون اراضی شهری مصوب 1366.
9- قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1367.
10- قانون استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی مصوب 1350.
11- قانون اصلاح بند «ج» لایحه قانونی راجع به کاخ‌ها نیاوران و سعدآباد و نحوه ارزیابی و نگهداری اموال مربوطه و الحاق 4 تبصره به آن مصوب 1360.
12- قانون الحاق ایران به پروتکل دوم کنوانسیون 1945 لاهه در خصوص حمایت ازاموال فرهنگی در صورت بروز مخاصمه مسلحانه مصوب 1380.
13- قانون الحاق ایران به کنوانسوین اتخاذ تدابیر لازم برای ممنوع کردن و جلوگیری از ورود، صدور و انتقال مالکیت غیر قانونی اموال فرهنگی مصوب 1353.
14- قانون الحاق ایران به کنوانسیون حمایت از اموال فرهنگی به هنگام جنگ مصوب 1337.
15- قانون الحاق ایران به کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان مصوب 1353.
16- قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین‌المللی کمک‌های متقابل اداری به منظور پیشگیری، تجسس و جلوگیری از تخلفات گمرکی و پیوست شماره 11 آن مصوب 1376.
17- قانون الحاق یک تبصره به عنوان تبصره 2 به قانون الزام تخلیه ساختمان‌های وزارتخانه‌های فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مؤسسات وابسته و دانشگاه‌ها که در اختیار سایر وزارتخانه و ارگان ‌ها می‌باشد مصوب 1376.
18- قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368.
19- قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1379.
20- قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1383.
21- قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1373.
22- قانون بودجه کل کشور مصوب 1380.
23- قانون تأسیس سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی و اساسنامه آن مصوب 1370.
24- قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351.
25- قانون تشکیل هیأت‌های امنا دانشگاه‌هها و مؤسسات آموزش علمی و پژوهشی مصوب 1367.
26- قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب 1357.
27- قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1364.
28- قانون ثبت آثار ملی مصوب 1352.
29- قانون خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات برای حفظ آثار تاریخی مصوب 1347.
30- قانون راجع به جلوگیری از انجام اعمال حفاری‌های غیر مجاز مصوب 1358.
31- قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 1309.
32- قانون راجع به کاخ‌های نیاوران و سعد‌آباد و نحوه ارزیابی و نگهداری اموال مربوطه مصوب 1359.
33- قانون شهرداری مصوب 1334.
34- قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366.
35- قانون مجازات اخلال‌گران در نظام اقتصادی کشور مصوب 1369.
36- قانون مجازات اسلامی مصوب 1370.
37- قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1307.
38- قانون معافیت ابنیه و اماکنی که در زمره آثار ملی به ثبت رسیده‌اند از پرداخت عوارض شهرداری مصوب 1371.
39- قانون معافیت ادارات دولتی ار پرداخت حق‌الثبت و نیم عشر اجرایی مصوب 1334.
40- قانون معافیت گمرکی کالاهای دانشگاه‌های کشور مصوب 1344.
41- قانون نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت مصوب 01358.
42- قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 1347.
43- آیین‌نامه اجرایی بند 9 ماده 3 قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1369.
44- آیین‌نامه اجرایی قانون ثبت املاک و اسناد کشور مصوب 1317.
45- آیین‌نامه اجرایی قانون خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات برای حفظ آثار تاریخی مصوب 1351.
46- آیین‌نامه اجرایی قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 1311.
47- آیین‌نامه اجرایی قانون زمین شهری مصوب 1367.
48- آیین‌نامه داخلی هیأت امنا پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1375.
49- آیین‌نامه نحوه انتخاب و بر کناری و شرایط و حدود و اختیارات و وظایف امین یا هیأت امنا اماکن مذهبی و موقوفات مصوب 1365. 9- اساسنامه انجمن‌های میراث فرهنگی کشور مصوب 1373.
50- اساسنامه پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1375.
51- اساسنامه مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی مصوب 1369.
52- مصوبه شورایعالی اداری در خصوص انتقال سازمان میراث فرهنگی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب 1372.
53- مصوبه هیأت وزیران درباره ممنوعیت صدور هر گونه اشیاء عتیقه و هنری و زر و سیم مصوب 1358. 10- آیین‌نامه اجرایی بند «ج» ماده 166 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1380.
3) مقالات
1- بحرالعلومی، فرانک‌و دیگران، «موزه‌هادر منطقه‌های زلزله‌خیر» ، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
2- پوربابایی، فرحناز، «نگهداری و حفظ میراث فرهنگی»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 22، زمستان 1378.
3- جوهری، محمدرضا، «ایکوم و اجلاس هجدهم آن در ملبورن استرالیا»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 22. زمستان 1378.
4- جی اوکیف، پاتریک، «سیاست‌ها و خط‌مشی‌های موز‌ها در خرید و تصاحب اشیاء فرهنگی و تاریخی و نقش کنوانسیون 1970 یونسکو در تبیین آنها»، ترجمه مصطفی رضا زادگان، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
5- چراغچی، سوسن، «منشورهای بین‌المللی در حفاظت از میراث فرهنگی»، فصلنامه علمی، فنی و هنری اثر، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، شماره 32-31، 1379.
6- حقانی، مهری، «میراث فرهنگی زیر غبار فراموشی»، روزنامه ایران، سال هفتم، شماره 1863، چهارشنبه 3/5/1380.
7- شریفی نارانی، عباس، «استرداد اموال فرهنگی ایران»،فصلنامه میراث فرهنگی، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، سال دوم، شماره 4-3، پائیز 1370.
8- صمدی، یونس، «نگاهی به کنوانسیون 1954 در مورد حفاظت از میراث فرهنگی در زمان جنگ» فصلنامه علمی، فنی و هنری اثر، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، شماره 30-29، 1377.
9- کریمی، اصغر، «تلاش برای احیاء کمیته ملی ایکوموس ایران»، فصلنامه علمی، فنی و هنری اثر، انتشارات سازمان میراث فرهنگی، شماره 32-31 ، 1379.
10- ملکی تبار، مجید، «نقش موزه‌ها در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی»، فصلنامه‌موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 22 ، زمستان 1378.
11- نوربها، رضا، «بررسی قرارداد حمایت از اموال فرهنگی، مجله حقوقی»، انتشارات دفتر خدمات حقوقی جمهوری اسلامی ایران، شماره 16 و 17، 1380.
12- وحدتی، مهرداد، «موافقت نامه میراث جهانی»، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگ کشور، شماره 21، بهار و تابستان 1378.
13- یوکیلتو، یوکا، «استانداردها، اصول و منشورهای بین‌المللی حفاظت»، ترجمه سوسن چراغچی، فصلنامه موزه‌ها، انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، شماره 21 ، بهار و تابستان 1378.
4) رسالات
1- زحمتکش لاشیدانی، مجید، حفاظت از میراث فرهنگی و حقوق بین‌المللی، رساله کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، سال تحصیلی 81.
2- شکرامرجی، ایوب، حمایت کیفری از میراث فرهنگی در حقوق ایران، رساله کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، سال تحصیلی 79.
3- عبدالله کرمی، هاشم، بررسی بزه قاچاق اشیاء عتیقه در قوانین و مقررات ایران، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، سال تحصیلی 73.
4- کامیار، غلامرضا، حمایت کیفری از آثار مذهبی، ملی و تاریخی، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، سال تحصیلی 74.
 
تعداد صفحات:186
متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده (به طور نمونه) و ممکن است به دلیل انتقال به صفحه وب بعضی کلمات و جداول و اشکال پراکنده شده یا در صفحه قرار نگرفته باشد که در فایل دانلودی متن کامل و بدون پراکندگی با فرمت وردwordکه قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است.